Mêrdîn’in Dêrik (Derik) ilçesi kırsalında bulunan Nevalkê Mazi veya Nevala Şewlên Fitnê olarak bilinen bölgede 24 Aralık 1993 yılında askerler ile korucuların gerçekleştirdiği saldırıda PKK’liler Rıdvan Ortaç (Egîd), Mehmet Koyuncu (Sinan), Fikri İlhan (Mervan), Abdullah Saltan (Zindan) ve Ayhan Şengel (Tîrêj) yaşamını yitirdi. Lav silahları ile yapılan saldırı nedeniyle cenazeleri tahrip edilen PKK’lilerin cansız bedenleri hem parçalanmış olması hem de bölgenin sarp ve zorlu bir alan olması nedeniyle oldukları yerde bırakıldı. Bölgeden sağ kurtulan PKK’li grup tarafından sonradan defnedilen 5 kişinin cenazeleri ve mezar yerlerinden aileleri yıllarca haber alamadı.

 

PKK’li grup içinde yer alan ve yaralı olarak 16 Mart 1994 yılında tutuklanan Cebrail Vural’ın 2013 yılında cezaevinden aileye gönderdiği bir faks ile mezar yerleri tespit edildi.

 

Ancak buna rağmen bölgenin zorlu koşullarından dolayı yakınları mezar yerlerini ziyaret edemezken, 30 yıllık tutsaklığının ardından 26 Mart 2024 tarihinde tahliye olan Cebrail Vural, PKK’lilerden Abdullah Saltan’ın yakınları ile beraber 5 kişinin mezarlarını ve olayın yaşandığı yeri ziyaret etti. Patika yollardan geçilerek varılan, meşe ağaçları ve kayalarla kaplı vadinin en tepesinde bulunan mezarları gösteren Vural, isimlerini tek tek saydığı arkadaşlarının mezar yerlerini gösterdi.

 

Mezar yerlerini düzenleyen Vural ve Saltan ailesi, bir taraftan da 5 kişiden geriye kalan bir parça olup olmadığını görmek için bölgede keşif yaptı. Bugün “Şehitler Mağarası” olarak anılan, girişinde PKK yazan ve PKK bayrağı kazınmış olan mağarada 5 kişiden geriye kaldığı düşünülen kıyafet parçaları ve kemikler bulunurken, mağaranın içinde de sonradan taşlarla yapılmış bir anıt dikkat çekti. Mağaranın üst kısmında 2005 yılında kayaya oyularak yazıldığı tahmin edilen Kürtçe “Bijî Kurd, Serok. 1993 yılında burada 5 arkadaşımız şehit düştü” ve Türkçe “Dinle sevgili ülkem” yazılamaları ile PKK bayrakları olduğu gibi dururken, bölgenin her yerinde PKK’nin izlerine rastlamak mümkün.

 

32 YIL SONRA YAKILAN AĞIT

 

Abdullah Saltan’ın erkek ve kız kardeşleri 32 yılın ardından ilk defa kardeşlerinin mezarı başında “Ez qurbana birê xwe, birê min. Ax birê min ka mala te birê min. Tu bin wan kewiran de yî birê min. Ev çend sal in tu bin wan kewiran de yî birê min” sözleriyle ağıt yaktı. 

 

32 yılın ardından kardeşinin mezarını ziyaret eden Xezal Saltan Zincirkıran, “Gönlümüz hep onunlaydı. Hep kemiklerini aradık. Şimdi mezarının başındayız. Onun yerini bulduk. Sevinçliyiz. Keşke cenazesini görebilseydik. Ama bugün burada olabilmekten de mutluyuz. Sağ olduğumuz sürece şehitlerimiz gönlümüzden çıkmayacak. 32 yıldır hasretiyle yanıyorduk. Çok şükür bugün yerini bulduk. Bugünü görmeden ölmek istemiyorduk. Bugün geldik, artık ölüm de Allah’ın emri. 5 şehidin acısı yüreğimizde. Biz kardeşimizin kemiklerini bulamadık ama defnedildiği yeri bulabildik” dedi.

 

‘DİRENİŞ MİRASI BIRAKTILAR’

 

32 yılın ardından bölgeyi ziyaret eden Cebrail Vural, olayın yaşandığı bölgeyi ve özelliklerini anlatarak, “32 yılın ardından buraya geldik. 5 arkadaşın defnedildiği yerler de burada. Buraya ‘sizi unutmadık’ demek için geldik. Geç de olsa geldim. 32 yıl önce 24 Aralık’ın şafağında bu mağarada kahramanlık savaşı yaşandı. Bu savaşta 5 kahraman, 5 öncü şehit oldu. Bu arkadaşların hepsi de öncüydüler. Kahramandılar. Halk için, memleketleri için, dilleri, kültürleri, inançları, Kürtlerin, Kürdistan’ın varlığı için kendilerini feda ettiler. Bizlere direniş mirası, kahramanlık bıraktılar. Onları unutmadık. Bugün Abdullah Saltan’ın, Zindan’ın aileleriyle beraber buradayız. Buraya geldiğimiz için hem hüzünlü hem de mutluyuz. Kürtlerin acısı da neşesi de tarih boyunca hep bir arada olmuştur. Bugün de öyle oldu. Ülkemiz parçalanmış, zihnimiz parçalanmış, dilimiz parçalanmış, kültürümüz, inançlarımız parçalanmış, ekonomimiz parçalanmış, hepimiz parçalanmış durumdayız. Bugün özgürlük mücadelesi sayesinde artık bir oluyoruz” diye belirtti.  

 

“Kahramanlık gösteren arkadaşlarımız sayesinde bugün birliğimiz de yeniden oluyoruz” diyen Vural, arkadaşlarına seslenerek, “Bugün artık diplomasimiz var, ordumuz var, bugün bir halk için ihtiyaç olan her şeyimiz var. Onlar gibi binlerce kahraman arkadaşımız sayesinde bugün bu başarı elde edildi” dedi.

 

ARKADAŞLARINA BAŞARININ MÜJDESİNİ VERDİ

 

Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın başlattığı Barış ve Demokratik Toplum süreci ile özgürlük ve demokrasi mücadelesinde hayatını kaybedenlerin ruhlarının şad olduğunu dile getiren Vural, arkadaşlarına seslenerek, şöyle devam etti: “Bu güne kadar verilen bedeller, çekilen acıların toplanması sonucunda bugün Kürdistan halkı için pratiğe geçme zamanıdır. Bu süreç bunun içindir. Bu süreç yürüyecek ve başarıya ulaşacak. Bazen insanlarımız ‘bu kadar bedel neden ödendi’ diye soruyorlar. Bizler barışı getirebilmek için savaştık. Savaşı ortadan kaldırabilmek için savaştık. Bu süreç bugünlere geldi ise, bu bedeller sayesinde, bu halkın geleceği için gelebildi. Her zamankinden daha güçlüyüz. Zaferimiz de her zamankinden daha yakın. Finale geldik. Bu da müjdem olsun. Halkımıza müjde olsun. Biz başardık.”

 

MA / Ahmet Kanbal