HABER MERKEZİ - Devlet Bahçeli'nin DEM Partililerle el sıkışması ve "umut hakkı"na dair yaptığı çağrının üzerinden 1 yıl geçti. Bu süreçte Abdullah Öcalan tarihi adımlar atarken, Bahçeli'nin "Barışı uçurabilmek için kuşun ikinci kanadının olması gerekiyor" sözlerine karşılık tek bir adım atılmadı.
Ortadoğu'da yaşanan gelişmelerin Türkiye'ye etkisiyle birlikte Kürt sorununun çözümüne dair yeni bir sürecin kapısı aralandı. Kürtlere dönük inkar politikalarının yürütücülerinden biri olan MHP Genel Devlet Bahçeli, 1 Ekim 2024'te Meclis’in yeni yasama yılı açılışında sürpriz bir çıkış yaparak, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan ile partili milletvekillerinin elini sıktı. Hemen ardından, 43 aydır kendisinden haber alınamayan Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile görüşmeler başladı.
Bahçeli, 22 Ekim'de Meclis'te yaptığı açıklamayla, Öcalan’a "Meclis çatısı altında konuşma" çağrısında bulundu. Bahçeli, ayrıca ilk kez "umut hakkı"ndan söz etti. Öcalan'ın "örgütünü lağvetmesini haykırması" halinde ise, "umut hakkı" ile ilgili yasal düzenlemenin yapılmasının önünün açılmasını istedi.
BAHÇELİ'NİN SÖZLERİ 1 YILDIR HAVADA
AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, bu açıklamalara karşı bir süre sessizliğini korudu. Ancak sonraki süreçte, verdiği mesajlar itibariyle Bahçeli'ye destek verdiğini açıkladı.
Bu süreçte en etkili ve tarihi adımlar ise, Abdullah Öcalan'dan geldi. Öcalan, Kürt sorununu çatışma zemininde demokratik siyasete evrilmesi için PKK'ye çağrıda bulundu. Öcalan’ın çağrıları üzerine kongresini toplayan PKK, kendisini feshetti ve 11 Temmuz'da Federe Kürdistan Bölgesi'nin Silêmaniyê kentinde silahları imha töreni gerçekleştirdi.
Öcalan'ın çağrıları ve PKK'nin kararları tüm dünyada geniş yankı buldu. Kürt tarafının "Barış ve Demokratik Toplum Süreci" olarak nitelendirdiği sürecin üzerinden 1 yıl geçti. Ancak Kürt sorununun çözümü ve ülkenin demokratikleşmesine dair henüz somut bir adım atılmadı.
Meclis'te kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu, henüz çalışmalarını tamamlamadı. Bahçeli'nin "umut hakkı"na dair sözleri ise henüz karşılık bulmuş değil.
Kürdistan ve Türkiye başta olmak üzere tüm Ortadoğu'daki dengeleri etkileyen 1 yıllık süreçte birçok gelişme yaşandı. İşte gün gün yaşanan gelişmeler:
BAHÇELİ'DEN SÜRPRİZ ÇIKIŞ
1 Ekim: Erdoğan, Meclis'te "İsrail’in Filistin ve Lübnan’dan sonra gözünü dikeceği yerin Türkiye olacağını" söyledi ve "iç cepheyi sağlam tutma" mesajı verdi. Bahçeli, Meclis'te DEM Partili milletvekillerinin elini sıktı. Bahçeli, bu sürpriz selamlaşma için "Yeni bir döneme giriyoruz. Dünyada barış isterken kendi ülkemizde barışı sağlamak lazım" açıklamalarında bulundu.
3 Ekim: Bahçeli, bir gazeteciye verdiği demeçte, "Beni harekete geçiren Sayın Cumhurbaşkanı'mızın yaptığı konuşmadır" dedi.
7 Ekim: KCK Yürütme Konseyi Eşbaşkanı Besê Hozat, "Devlet Bahçeli’nin, AKP’nin, Erdoğan’ın böyle bir niyeti, yaklaşımı varsa buyurun İmralı oradadır” açıklamasında bulundu.
8 Ekim: Bahçeli, grup toplantısında “Uzattığım el, milli birlik ve kardeşliğimizin mesajıdır. Uzattığım el, gelin Türkiye partisi olun, gelin teröre cephe alın temenni ve teklifidir” ifadelerini kullandı.
8 Ekim: DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları, “Biz onurlu bir barış istiyoruz. Bu konuda müzakereye de diyaloga oturmaya da hazırız. Kamera karşısına çıkıp iki söz söylemekle yetinilmesiyle değil; çözüme dair bir plan ve programın kamuoyuna açıklanmasıyla konuşulabilir” yanıtı verdi.
8 Ekim: 13 Ekim’de Amed’de tecride karşı yapılması planlanan miting yasaklandı.
9 Ekim: AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Cumhur İttifakı’nın uzattığı elin değerinin muhatapları tarafından anlaşılmasını ümit ediyoruz" dedi.
13 Ekim: Kürtler, yasak dinlemedi ve Amed'deki "Özgürlük Mitingi"nde buluştu. 36 ilde 269 kişi gözaltına alındı.
'UMUT HAKKI' ÇAĞRISI
22 Ekim: Devlet Bahçeli, ilk kez "umut hakkı"nı ağzına aldı. Öcalan’a "TBMM çatısı altında konuşma" çağrısında bulundu. Bahçeli, tecridin kaldırılması halinde Öcalan'ı Meclis'e davet ederek, "örgütün lağvedildiğini haykırmasını" istedi. Bahçeli, devamında "Bu dirayeti gösterirse umut hakkının kullanımıyla ilgili yasal düzenlemenin yapılmasının önü de ardına kadar açılsın. Adres İmralı'dan DEM'e uzansın" açıklamalarında bulundu.
22 Ekim: Bahçeli'ye yanıt gecikmedi. DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları, “Ortadoğu ve Türkiye’de barışın muhatabı İmralı’da ağır tecrit altında bulunan sayın Abdullah Öcalan’dır. Çözümün yolu TBMM’dir. Biz inisiyatif almaya hazırız. Bir başlangıç olarak tecrit kaldırılsın” çağrısında bulundu.
ÖZEL: DEVLET TEKLİF EDİYORUM
22 Ekim: CHP Genel Başkanı Özgür Özel, "Devlet Bey el yükseltti. El yükseltiyorum Devlet Bey, ben de Kürtlere bir devlet teklif ediyorum. Tam olarak kendilerini ait hissetmeyen bütün Kürtlere Türkiye Cumhuriyeti devletinin sahibi olmayı teklif ediyorum" dedi
23 Ekim: Ankara'da Türk Havacılık ve Uzay Sanayi’ne (TUSAŞ) silahlı bir eylem gerçekleştirildi. PKK eylemi üstlendi. PKK’nin açıklamasında, saldırının “otonom” olarak tabir edilen bir ekip tarafından yapıldığı belirtildi ve "Bu eylemin Türkiye’de son ayda tartışılan siyasal gündemle asla bir ilişkisi yoktur" denildi.
ÖCALAN İLE İLK TEMAS
23 Ekim: Öcalan’ın yeğeni DEM Parti Riha Milletvekili Ömer Öcalan, İmralı’ya gitti. Ömer Öcalan, Abdullah Öcalan’ın ilettiği şu mesajı paylaştı: “Tecrit devam ediyor. Koşullar oluşursa bu süreci çatışma ve şiddet zemininden hukuki ve siyasi zemine çekecek teorik ve pratik güce sahibim.”
24 Ekim: PKK Yürütme Komitesi üyesi Murat Karayılan, "Önder Apo’nun özgürlüğünü eksen almayan çözüm arayışları bizim için yok hükmündedir. (…) Mandela yasası çerçevesinde Önder Apo’ya yaklaşılarak diyalogların geliştirilmesi, beraberinde sorunun köklü çözümünü de getirebilir” dedi.
ERDOĞAN: BAHÇELİ TÜM GÖVDESİNİ TAŞIN ALTINA KOYDU
30 Ekim: Erdoğan, "Devlet Bey, feraset ve tecrübesiyle, akıl dolu cümleleriyle daima tarihe not düşen ve istikamet çizen bir liderdir. Sayın Bahçeli’nin elini değil, tüm vücudunu taşın altına koymasıyla çok daha büyük imkan ele geçirdik. Bu fırsat penceresinin, millet ve siyaset kurumu tarafından iyi değerlendirilmesi gerekiyor. Sevgili Kürt kardeşim, senden bu eli samimiyetle tutmanı, sımsıkı tutmanı bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
KAYYIMLAR DURMADI
30 Ekim: İstanbul'da "Kent Uzlaşısı" ile kazanılan Esenyurt Belediyesi'nin başkanı Ahmet Özer gözaltına alındı. 1 gün sonra belediyeye kayyım atandı. Özer ise tutuklandı.
4 Kasım: DEM Parti yönetimindeki Mêrdîn Büyükşehir Belediyesi, Êlih ve Riha’nın Xelfetî (Halfeti) belediyelerine kayyım atandı.
5 Kasım: Devlet Bahçeli, Abdullah Öcalan'dan "örgütün lağvedilmesini" isteyerek, DEM Partili belediyelere kayyım atanmasını "örgütle bağlantılı" iddiasıyla savundu.
5 Kasım: Ahmet Türk, “Bir elde sopa ile diyalog olmaz.Kimse bizi istismar edecek durumda da değil. Kürtler bugün politize olmuş bir halk. Kürtler ne istediğini biliyor" diye vurguladı.
BESÊ HOZAT: ÖNDER APO’NUN İRADESİNİN ARKASINDAYIZ
6 Kasım: Besê Hozat, İmralı'da 43 ay sonra gerçekleşen görüşmeye işaret ederek, "Önder Apo hazırdır. Biz de Önder Apo'nun iradesinin arkasındayız” dedi.
7 Kasım: İzmir’de Kürt kurumları ve Kürt siyasetçilerine yönelik gözaltı operasyonları gerçekleşti.
8 Kasım: Erdoğan, "Terörle mücadelemizde değişen bir şey olmayacak” diyerek, Kuzey ve Doğu Suriye’yi hedef aldı.
20 Kasım: Yerine kayyım atanan Colemêrg Belediye Eşbaşkanı Mehmet Sıddık Akış'a 9 yıl hapis cezası verildi. Dêrsim Belediye Eşbaşkanı Cevdet Konak ile Pulur Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül'e 6 yıl 3'er ay hapis cezası verildi.
İMRALI’YA GÖRÜŞ YASAĞI
21 Kasım: Asrın Hukuk Bürosu, Öcalan’a 6 aylık yeni bir görüş yasağı verildiğini duyurdu.
22 Kasım: DEM Partili Dêrsim ve CHP’li Pulur belediyelerine kayyım atandı.
BAHÇELİ: YÜZ YÜZE TEMAS GECİKMEMELİ
26 Kasım: Devlet Bahçeli, “22 Ekim 2024 tarihli grup toplantımızdan itibaren ne demişsek aynen yanındayız. İmralı’yla DEM Grubu arasında yüz yüze temasın gecikmeksizin yapılmasını bekliyor, çağrımızı kararlılıkla tekrarlıyoruz” dedi.
26 Kasım: DEM Parti ile Abdullah Öcalan’ın görüşme çağrısına desteğini açıklayan Yeniden Refah Partisi, AKP’nin de bu çağrıyı desteklemesi gerektiğini belirtti. Partiden “Her ne mesaj alınacaksa alınsın. Türkiye havanda su dövmeyi bıraksın” açıklaması geldi.
29 Kasım: Wan’ın Miks (Bahçesaray) Belediyesi'ne kayyım atandı.
KUZEY VE DOĞU SURİYE'YE SALDIRILAR BAŞLADI
8 Aralık: Heyet Tahrir el Şam, Şam'da kontrolü ele geçirdi. Esad rejimi devrildi.
9 Aralık: Erdoğan, Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik saldırıların süreceğini belirterek, “Türkiye, sınırlarının ötesinde yeni terör çıbanbaşlarının ortaya çıkmasına göz yummayacaktır” dedi.
10-13 Aralık: Saldırıların artması nedeniyle birçok kentte protesto eylemleri başladı. Mêrdîn'in Nisêbîn (Nusaybin) ilçesinde bulunan Qamişlo sınırında nöbet eylemi başlatıldı.
14 Aralık: Aydın ve yazarlar, Kürt sorununun çözümüne dair "Bir barış ve demokrasi sürecinin başlaması için gereken adımların acilen atılması çağrısında bulunuyoruz” açıklaması yaptı.
16 Aralık: Demokratik Özerk Yönetim, yeni Suriye inşasında diyalog için 10 maddelik beyanname yayınladı. Özerk Yönetim; “Süreci başarıyla yürütmek için birlik olmamız gerekmektedir. Ortak bir yol haritası çizmek için birlik ve ortak çalışma yürütmek gereklidir. Suriye’yi yıkıma sürükleyen dışlama ve inkar politikaları son bulmalıdır. Tüm siyasi güçler yeni Suriye inşasında yerini almalıdır” çağrısında bulundu.
16 Aralık: Demokratik Kurumlar Platformu, Amed’den Ankara’ya “Demokratik Çözüm ve Özgürlük Yürüyüşü” başlattı.
17 Aralık: PKK Yürütme Komitesi üyesi Murat Karayılan, "Siyasi adımlar atmalı ve zemini yaratmalı ki Önder Apo da çözüm için rol oynasın ve çaba geliştirebilsin" dedi.
17 Aralık: Saadet Partili Bülent Kaya, “Suriye'deki Kürtlerin anayasal hakları için en büyük destekçi ve savunucularından birinin de Türkiye'nin olması gerekiyor” açıklaması yaptı.
18 Aralık: QSD, "Türkiye ateşkesi istismar ederek saldırılarını sürdürüyor. Türkiye’nin bölgeyi işgal edip halkı yerinden etmeye çalıştığı artık herkesin bildiği bir gerçektir” açıklaması yaptı.
19 Aralık: Kuzey ve Doğu Suriye'deki gelişmeleri takip eden gazeteciler Nazım Daştan ve Cihan Bilgin, Tişrîn Barajı ve Sirîn beldesi arasındaki yolda hedef alındı. İki gazeteci, Türkiye'nin SİHA saldırında katledildi.
20 Aralık: “Demokratik Çözüm ve Özgürlük Yürüyüşü” Ankara’da sona erdi.
27 Aralık: Aydın, yazar ve siyasetçilerin de aralarında olduğu bin 43 isim, "barış ve demokrasi sürecinin" başlaması için acilen adım atılması çağrısı yaptı.
ÖCALAN: EHİL VE KARARLILIĞA SAHİBİM
28 Aralık: İmralı’ya ilk ziyaret gerçekleşti. İmralı Heyeti üyeleri Pervin Buldan ve Meclis Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder, İmralı’ya gitti.
29 Aralık: Abdullah Öcalan'ın “Sayın Bahçeli’nin ve Sayın Erdoğan’ın güç verdiği yeni paradigmaya, ben de pozitif anlamda gerekli katkıyı sunacak ehil ve kararlılığa sahibim. Heyet bu yaklaşımımı gerek devletle gerekse siyasi çevrelerle paylaşacaktır. Bunlar ışığında gereken pozitif adımı atmaya ve çağrıyı yapmaya hazırım” mesajı açıklandı.
31 Aralık: Bahçeli, İmralı'da yapılan görüşmeyi “Hayırlı bir başlangıcın ivmesi olmuştur” şeklinde yorumladı. Bahçeli, ayrıca "Ortada yeni bir çözüm veya açılım diye bir süreç yoktur" diye kaydetti.
İMRALI HEYETİ’NİN TEMASLARI
2 Ocak: CHP lideri Özgür Özel, sürece dair "Samimi ve şeffaf olarak yürütülecek yeni sürece 'evet' diyorum" açıklaması yaptı.
6 Ocak: DEM Parti İmralı Heyeti'nin temasları başladı. Saadet Partisi görüşmesi sonrası konuşan Sırrı Süreyya Önder, “Barışı elbirliğiyle tesis edeceğiz” dedi. Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan ise, "Destek olmaya çalışacağız" diye kaydetti.
7 Ocak: Federe Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur Barzani, Erdoğan ile görüşmek için Ankara'ya geldi.
7 Ocak: DEM Parti İmralı Heyeti ile görüşen CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Meclis’te tüm siyasi partilerin içinde olduğu bir komisyon çalışmasına ihtiyaç olduğunu vurguladı.
2-8 Ocak: İmralı Heyeti, Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş ve siyasi parti liderleri ile görüşmeler gerçekleştirdi.
8 Ocak: Türkiye'nin saldırılarına karşı Tişrîn Barajı'nda nöbet eylemi başladı.
9 Ocak: Erdoğan ile Bahçeli bir araya geldi.
10 Ocak: DEM Parti yönetimindeki Mersin’in Akdeniz Belediyesi Eşbaşkanları Hoşyar Sarıyıldız ve Nuriye Arslan ile meclis üyeleri gözaltına alındı,
11 Ocak: İmralı Heyeti, Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile Leyla Güven'i cezaevinde ziyaret etti. 3 isim de sürece destek verdiklerini ifade etti.
13 Ocak: Akdeniz Belediyesi’ne kayyım atandı.
13 Ocak: İmralı’da Abdullah Öcalan ile görüşen Sırrı Süreyya Önder, Öcalan’ın tutumunun net olduğunu ve Kürtlerin özgürlüğü kadar güvenliğini de öncelediğini söyledi.
13 Ocak: QSD Genel Komutanı Mazlum Ebdî, KDP Başkanı Mesûd Barzanî’nin temsilcisi Dr. Hemîd Derbendî’yi kabul etti.
15 Ocak: Erdoğan, İmralı Heyeti’nin temaslarına değinerek, "Heyetin temaslarının olumlu geçtiğini görüyorum. Şayet, gerekli çağrı yapılır, terör örgütü ve bağlantılı yapılar da adımları atarsa kazanan Türk’üyle, Kürt’üyle tüm Türkiye olacaktır. Eğer örgüt çağrıya kulak tıkar ve ipe un sererse o zaman biz terörsüz Türkiye hedefimizi başka yöntemlerle gerçekleştiririz” ifadelerini kullandı.
18 Ocak: KCK Yürütme Konseyi Eşbaşkanı Cemil Bayık, Öcalan’ın rolünü oynayabilmesi için tecridin kaldırılması gerektiğini ancak devletin demokratikleşme için bir adım atmadığını söyledi.
18 Ocak: Türkiye’nin Tişrîn'e dönük gerçekleştirdiği saldırıda tiyatrocu Bavê Teyar (Cûma Xelîl Îbrahîm) yaşamını yitirdi.
İMRALI’YA İKİNCİ ZİYARET
22 Ocak: İmralı Heyeti, Öcalan ile ikinci kez görüştü. Bolu yangını nedeniyle kısa bir açıklama yapıldı ve “Sayın Öcalan’ın sürece ilişkin çalışmaları devam etmektedir. Bu konudaki hazırlıkları tamamlandıktan sonra kamuoyuna gerekli açıklamalar yapılacaktır” denildi.
26 Ocak: MİT Başkanı İbrahim Kalın, ikinci kez Şam’a giderek, Suriye Geçiş Hükümeti Cumhurbaşkanı Ahmet Şara ile görüştü.
27 Ocak: Gazeteci Aziz Köylüoğlu, Silêmaniyê'nin Ranya ilçesinde Türkiye'nin hava saldırısında hayatını kaybetti.
29 Ocak: DEM Parti yönetimindeki Sêrt Belediyesine kayyım atandı.
28-29 Ocak: Amed Kent Koruma ve Dayanışma Platformu, süreç kapsamında Ankara’daki siyasi partilerle görüştü.
Ocak ayı: Türkiye’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik saldırılarında 41 kişinin yaşamını yitirdiği açıklandı. 245 kişinin de yaralandığı belirtildi.
TARİHİ GELİŞMELERİN OLDUĞU AY
11 Şubat: Wan Büyükşehir Belediye Eşbaşkanı Abdullah Zeydan’a 3 yıl 9 ay hapis cezası verildi.
12 Şubat: PKK, "Önder Apo’nun beklenen açıklamasıyla yeni bir süreç başlayacaktır. Her şey bir açıklama ile gerçekleşmeyecek ve her şeyi sadece Önder Apo yapmayacaktır. Sorun hepimizin olduğu gibi, görev de hepimizindir" açıklaması yaptı.
13 Şubat: Diyarbakır Valiliği, Şêx Seîd ve arkadaşlarının anmasına ilişkin yapılan etkinliği "kamu düzenini bozacağı" iddiasıyla yasakladı.
15 Şubat: Wan Büyükşehir Belediyesi'ne kayyım atandı.
15 Şubat: Türkiye'nin Tişrîn'e dönük hava saldırısında gazeteci Egît Roj hayatını kaybetti.
16-19 Şubat: İmralı Heyeti, Federe Kürdistan Bölgesi'nde Mesut Barzani, Neçirvan Barzani ve Bafıl Talabani ile görüştü.
HDK’YE OPERASYON
18-21 Şubat: Halkların Demokratik Kongresi’ne (HDK) yapılan operasyonlarda aralarında siyasi parti yöneticileri, sendikacı, sanatçı ve gazetecilerin de yer aldığı 52 kişi gözaltına alındı. 30 kişi daha sonra tutuklandı.
24 Şubat: DEM Partili Qêrs’in Qaxizman (Kağızman) Belediyesi'ne kayyım atandı.
ÖCALAN'DAN TARİHİ ÇAĞRI
27 Şubat: İmralı Heyeti genişletildi. Sırrı Süreyya Önder, Pervin Buldan, Tülay Hatimoğulları, Tuncer Bakırhan, Cengiz Çiçek ve Özgür Erol’dan oluşan 7 kişilik heyet, İmralı’ya gitti. Heyet aynı gün Öcalan’ın mesajını kamuoyuyla paylaştı. Öcalan, mesajında “Varlığı zorla sona erdirilmemiş her çağdaş cemiyet ve partinin gönüllü olarak yapacağı gibi devlet ve toplumla bütünleşme için kongrenizi toplayın ve karar alın; tüm gruplar silah bırakmalı ve PKK kendini feshetmelidir” dedi. Sırrı Süreyya Önder, Abdullah Öcalan'ın heyete söylediği "Şüphesiz pratikte silahların bırakılması ve PKK'nin kendini feshi, demokratik siyaset ve hukuki boyutun tanınmasını gerektirir" sözünü aktardı. Çağrı tüm dünyada geniş yankı uyandırdı. Birleşmiş Milletleri'nin yanı sıra dünyadan birçok ülke Öcalan’ın mesajına destek açıklamaları yaptı.
ERDOĞAN: YENİ BİR SAFHAYA GEÇİLDİ
28 Şubat: Erdoğan, Öcalan’ın çağrısına dair “Cumhur İttifakı ortağımız sayın Devlet Bahçeli'nin cesur inisiyatifiyle başlayan, bizim kararlı tutumumuzla ilerletilen terörsüz Türkiye çabalarında dün itibarıyla artık yeni bir safhaya geçilmiştir. Önümüzde bin yıllık kardeşliğimizin arasına örülen terör duvarının yıkılması hedefine giden yolda iyi bir adım atma fırsatı vardır. Sukunetle, sabırla ve samimiyetle yürütülmesinin en isabetli yöntem olduğu kanaatindeyiz. Bu sorunun kalıcı, kati ve kesin olarak bitmesini istemeyenler çıkacaktır. Bu süreçte gelebilecek her türlü provokasyona karşı en üst seviyede dikkat sergileyecek, gereken tüm tedbirleri alacağız. Silah ve terör baskısı ortadan kalkınca, doğal olarak siyasetin demokratik alanı daha da genişleyecektir" açıklaması yaptı.
MART
1 Mart: PKK Yürütme Konseyi ateşkes ilan etti. Açıklamada şu ifadeler kullanıldı: "Çağrının içeriğine olduğu gibi katılıyoruz ve kendi cephemizden çağrının gereklerine uyacağımızı ve uygulayacağımızı belirtiyoruz. Bugünden geçerli olmak üzere ateşkes ilan ediyoruz."
1 Mart: Bahçeli, “27 Şubat 2025 tarihinde DEM heyeti tarafından kamuoyuna okunan ve İmralı’da kaleme alınan açıklama baştan sona değerli ve önemlidir” açıklaması yaptı.
2 Mart: HSM Karargah Komutanlığı, PKK’nin ateşkes açıklamasının tüm güçleri için geçerli olduğunu belirterek, “Bu karara tam uyulmalıdır” dedi.
6 Mart: HPG, ateşkes kararına rağmen Türkiye’nin 828 saldırı düzenlediğini açıkladı.
10 Mart: Kurtulmuş, Abdullah Öcalan'ın çağrısına dair soruları "Meclis Türkiye’nin bütün sorunlarının çözüm yeridir. Gerektiği zaman biz de devreye gireceğiz. Meclis üzerine düşen sorumluluğu yerine getirecek" şeklinde yanıtladı.
10 Mart: QSD Genel Komutanı Mazlum Abdi ile Suriye Geçici Hükümeti Başkanı Ehmed El-Şera, arasında 10 maddelik anlaşma imzalandı.
12 Mart: İmralı Heyeti, yeniden siyasi partileri ziyarete başladı.
13 Mart: HPG Basın İrtibat Merkezi, ateşkes kararlarına rağmen Türkiye’nin 2 günde 715 saldırı düzenlediğini açıkladı.
13 Mart: Cemil Bayık'tan "Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü için seferberlik ilan edilmesi" çağrısı geldi.
10-16 Mart: DEM Parti, DBP ve TJA, “Barış ve Demokratik Toplum İçin Halk Buluşmaları” kapsamında 50 bin kişiye ulaşarak, süreç hakkında halkı bilgilendirdi.
19 Mart: Duran Kalkan, “Söz var, pratik yok” diyerek, iktidar ve devletin adım atmadığını söyledi. Kalkan, Abdullah Öcalan’ın olmadığı bir kongrede kimsenin karar alamayacağını söyledi.
20 Mart: Bahçeli, Newroz’u kutladı, CHP’yi hedef aldı ve tarih vererek PKK’nin Mûş’un Milazgir ilçesinde kongresini toplayarak fesih tartışmalarına son noktayı koymasını istedi.
20 Mart: Erdoğan, “Hem kararlıyız hem de samimiyiz. Karşımızdakilerden de aynı harbi ve yapıcı yaklaşımı bekliyoruz" açıklaması yaptı.
21 Mart: Murat Karayılan, sürecin Abdullah Öcalan tarafından yürütülmesi gerektiğini belirterek, kongrenin toplanması için saldırıların durması gerektiğini söyledi.
21 Mart: Milyonlar Newroz alanlarında Öcalan'ın özgürlüğünü haykırdı. Hükümete "adım atın" çağrısı yapıldı.
23 Mart: Ekrem İmamoğlu'nun "yolsuzluk" iddiasıyla tutuklanmasına karar verildi.
25 Mart: Federe Kürdistan Bölgesi’ne giden DEM Parti ve DBP heyeti kimi temaslarda bulundu.
28 Mart: Asrın Hukuk Bürosu'nun 4 aylık raporunda, Öcalan ve İmralı Cezaevi'ndeki 3 tutsak için yapılan 52 aile ve avukat görüş başvurusunun yanıtsız bırakıldığı aktarıldı.
31 Mart: Öcalan ve İmralı'daki tutsaklar Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş, Ramazan Bayramı dolayısıyla yakınlarıyla görüşme gerçekleştirdi. Abdullah Öcalan,"Newroz’da halkımızın Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı'nı büyük bir coşku ile sahiplenmesini selamlıyorum. Halkımızın Newroz’unu ve Ramazan Bayramı'nı kutluyorum" mesajı gönderdi.
HPG Basın İrtibat Merkezi, "Mart ayına Federe Kürdistan bölgesine 11 kez kimyasal silahlar, 9 yasaklı silahlar ve 9 kez de patlayıcı yüklü dronlar ile Medya Savunma Alanları’ndaki savaş tünellerimize saldırmıştır. Aynı zamanda direniş alanları da 169 kez savaş uçakları, 98 kez saldırı helikopterleri ve 11 bin 289 kez de ağır silah, top ve obüsler ile bombalanmıştır" açıklaması yaptı.
NİSAN AYI
1 Nisan: Gençler, Amed’den Amara’ya yürüyüş startı verdi.
2 Nisan 2025: HPG Basın İrtibat Merkezi, Mart ayında eylemsizliğe rağmen Türkiye tarafından kendilerine dönük toplamda 11 bin 585 saldırı gerçekleştiğini belirtti.
4 Nisan: Riha’nın Xelfetî (Halfeti) ilçesine bağlı Amara’da yürüyüş son buldu. Düzenlenen şölende Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü haykırıldı.
7 Nisan: HPG, Garê'de gerçekleşen SİHA saldırısında 2 HPG'linin hayatını kaybettiği duyurdu.
10 Nisan: DEM Parti İmralı Heyeti ile Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan görüştü. 1 saat 25 dakika süren görüşmeye dair Sırrı Süreyya Önder, "Çok pozitif bir görüşme oldu. Çok daha umutluyuz" dedi.
13 Nisan: Cemil Bayık, "Bizim tek şartımız İmralı Cezaevi'nde Önder Apo'ya uygulanan tecridin kaldırılması ve onun özgürce çalışabilmesidir" açıklaması yaptı.
15 Nisan: Sırrı Süreyya Önder, geçirdiği kalp krizi nedeniyle hastaneye kaldırıldı.
18 Nisan: HPG, 15-18 Nisan’da toplam 627 saldırı gerçekleştiğini açıkladı.
19 Nisan: YNK Genel Başkanı Bafil Talabani, PKK’nin kongresinin Türkiye’nin saldırıları nedeniyle toplanamadığını açıkladı.
21 Nisan: İmralı Heyeti üyeleri Pervin Buldan ve Faik Özgür Erol, Abdullah Öcalan ile görüştü. Öcalan, “Herkesin Önder’in kaldığı hastaneye gittiğini, onun anısına bağlılığını beyan ettiğini görüyorum. Bağlılığın gereği, onun barış çabasını pratikleştirmekten geçer” mesajı verdi.
21 Nisan: AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik, "Bu ay yeni gelişmeler olabilir" dedi.
22 Nisan: HDK, DEM Parti ile DBP, Federe Kürdistan Bölgesi ziyaretleri kapsamında Hewlêr’de birçok siyasi partiyle bir araya geldi.
24 Nisan: DEM Parti Heyeti ile Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ile görüştü. Gülistan Kılıç Koçyiğit, "Sayın Öcalan’ın koşullarının en önemli başlık olduğunu ve artık bu koşulların amasız fakatsız düzeltilmesi gerektiğini ifade ettik” dedi.
24 Nisan: DBP Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır ve DEM Partili milletvekillerinin içinde olduğu heyet, Kuzey ve Doğu Suriye'ye geçti.
MAYIS AYI
2 Mayıs: HPG, Türkiye’nin ateşkes kararına rağmen Nisan ayı boyunca Federe Kürdistan Bölgesi’ndeki alanları bin 76 kez bombaladığını duyurdu.
3-4 Mayıs: Sırrı Süreyya Önder, tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. Önder, AKM'de düzenlenen törenle son yolculuğuna uğurlandı.
6 Mayıs: Erdoğan, Bahçeli ile bir araya geldi.
PKK KONGRESİNİ GERÇEKLEŞTİRDİ
9 Mayıs: PKK, 12'nci Kongre'nin 5-7 Mayıs tarihleri arasında yapıldığını duyurdu. DEM Parti, "Bugün Türkiye yakın tarihinin en önemli, en kritik eşiklerinden birine dair tarihi bir tanıklık içindeyiz" açıklaması yaptı. AKP Genel Başkan Yardımcısı Hasan Basri Yalçın, “PKK'nin yapacağı açıklama her neyse biz iyi karşılayacağız” dedi.
10 Mayıs: Amed’de "Demokratik Birlik İnisiyatifi” ilan edildi. Yapılan toplantıda, Kürt sorunun çözümü için devlete adım atması çağrısı yapıldı.
12 Mayıs: PKK, 12. Kongresi'nin sonuç bildirgesinde "Çalışmaları sonlandırdık" denildi. Açıklamada, kongrenin hayatını kaybeden PKK'nin öncü kadrolarından Ali Haydar Kaytan ve Rıza Altun'a atfedildiği belirtildi. Toplamda 232 delegenin katılımıyla gerçekleşen PKK 12. Kongresi’nin kararlarının uygulanmasının Abdullah Öcalan’ın süreci yürütüp yönlendirmesi, demokratik siyaset hakkının tanınması ve sağlam bütünlüklü bir hukuki güvenceyi gerektirdiği vurgulandı.
12 Mayıs: Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, PKK'nin aldığı kararın tarihi ve önemli olduğunun altını çizdi.
12 Mayıs: PKK’nin açıklamasını “barış tohumları umutla sulanmış, çiçek açmıştır” olarak yorumlayan Bahçeli, “Tarihsel sorumluğu üzerine alan PKK’nın kurucu önderi Abdullah Öcalan’a, İmralı-DEM heyetlerine ve DEM Parti’nin eş genel başkanlarına şükranlarımı sunuyorum” dedi.
12 Mayısa: Erdoğan, “Alınan kararı ülkemizin güvenliğinin milletimizin ebedi kardeşliğinin perçinlenmesi adına önemli buluyoruz. Terörsüz Türkiye' hedefimize engelleri aşarak, önyargıları kırarak, fitne ve nifak tuzaklarını bozarak, emin adımlarla yürüyoruz. Alınan kararı ülkemizin güvenliğinin milletimizin ebedi kardeşliğinin perçinlenmesi adına önemli buluyoruz. Bu açıklamayı örgütün tüm uzantılarını da kapsayan bir karar olarak değerlendiriyoruz" açıklaması yaptı.
13 Mayıs: Abdullah Öcalan'dan “Büyük bir üzüntüyle Ali Haydar Kaytan ve Rıza Altun’un şehadetini duymuş ve öğrenmiş bulunmaktayım. Daha sonra yoldaşların anısına kapsamlı değerlendirmeler yapmak kaydıyla, şimdilik büyük bir saygıyla anma dileklerimi belirtiyorum. Bu vesileyle tarihi 12. kongrede alınan kararları ve önümüzdeki döneme ilişkin mesajları saygıyla selamlıyorum” mesajı geldi.
18 Mayıs: İmralı Heyeti, Abdullah Öcalan ile görüştü.
19 Mayıs: AKP'nin kurucularından eski Meclis Başkanı Bülent Arınç, "Umut hakkı önemli bir haktır. Sadece Öcalan için değil, aynı durumda olan herkes için geçerli" dedi.
YARGI PAKETİ
4 Haziran: DEM Parti ve muhalefet partilerinin eleştirdiği 10. Yargı Paketi, Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi. Tutsaklara dair bir düzenleme pakette yer almadı.
5 Haziran: HPG, Zap bölgesine dönük 27 ve 30 Mayıs tarihli saldırılarda 2 gerillanın yaşamını yitirdiğini duyurdu.
6 Haziran: Bahçeli, "Bugünkü bayram acılı dönemlerin çok ötesindedir. Bütün siyasi partilerimiz, böyle bir süreci kucaklamalı, toplumsal gerginliğe gerek duyulmamalıdır. Darbe yasaları yok edilmelidir. Bayram sonrası Meclis’e önemli görev düşüyor. Kurucu önder Abdullah Öcalan tarafından yapılan açıklamayla PKK’nın feshi, silahların bırakılması kararı alınmıştır” açıklaması yaptı.
6 Haziran: Tuncer Bakırhan, Eren Bülbül'ün annesini arayarak bayramını kutladı. Görüşmede Ayşe Bülbül, "Artık anneler ağlamasın" diyerek sürece desteğini dile getirdi.
8 Haziran: İmralı’da Abdullah Öcalan ve cezaevindeki diğer 6 tutsak, aileleriyle bayram görüşü gerçekleştirdi. Abdullah Öcalan, 26 yıl sonra ilk kez çocuk yeğenleriyle bayram ziyaretinde görüşebildi.
17-18 Haziran: Kürdistan’dan 16 baro başkanı, Ankara’ya giderek siyasi parti temsilcileriyle Anayasa ve süreç gündemiyle ilgili bir dizi görüşme gerçekleştirdi. Meclis'te temsil edilen partilere 17 maddelik çözüm önerisi sunuldu.
26 Haziran: Buldan ve Mithat Sancar, Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş görüştü. Pervin Buldan, “Süreç önemli bir aşamaya geldi ve bunları önümüzdeki günlerde paylaşacağız” dedi. Sancar ise sürecin hukuksal güvenceye alınması için Meclis’in hayati rol oynayacağını vurguladı.
26 Haziran: Ankara 22’nci Ağır Ceza Mahkemesi, Kobane Davası'nda 36 siyasetçi hakkında 16 Mayıs 2024'te açıkladığı mahkumiyet kararlarının gerekçesini açıkladı. Gerekçeli karar 32 bin 630 sayfadan oluştu.
1 Temmuz: Türkiye'deki baskılar nedeniyle yurt dışına gitmek zorunda kalan akademisyen, aydın, siyasetçi ve gazetecilerin içerisinde yer aldığı Avrupa Özgürlük ve Barış Platformu (EFFP), Öcalan ile görüşmek için “Abdullah Öcalan’ı ziyaret etmek istiyorum” kampanyası başlattı.
2 Temmuz: KCK Yürütme Konseyi Üyesi Mustafa Karasu, devlet içinde bir kesimin süreci bozmak istediğini belirterek, "Sürecin doğru anlaşılması için devletin çaba göstermesi gerekir. Bunun yolu Önder Apo’nun özgürlüğün sağlanmasında geçer" dedi
5 Temmuz 2025: TBB Başkan Vekili Zeydan Karalar, Semsûr Belediye Başkanı Abdurrahman Tutdere ve Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek'in aralarında olduğu çok sayıda kişi gözaltına alındı.
6 Temmuz: İmralı Heyeti, Öcalan ile görüştü. Açıklamada, “Bu sürecin bütünlüklü olarak Türkiye’nin demokratikleşme sürecine yapacağı katkıya duyduğu umudun, güvenin ve inancın son derece güçlü olduğunu gördük” denildi.
7 Temmuz: İmralı Heyeti üyeleri Pervin Buldan ve Mithat Sancar, AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüştü. Görüşme yaklaşık 1 saat sürdü.
7 Temmuz: Mehmet Öcalan ve vasi Mazlum Dinç, Öcalan ile görüştü.
8 Temmuz: Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'ne “ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası” ile ilgili yeni bir "eylem planı" sunan Türkiye, Abdullah Öcalan'ı “umut hakkı"ndan muaf tuttuğunu tekrarladı.
8 Temmuz: Manavgat Belediyesi Başkanı Niyazi Nefi Kara, Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar tutuklandı. Semsûr Belediye Başkanı Abdurrahman Tutdere, adli kontrolle serbest bırakıldı.
ÖCALAN'DAN GÖRÜNTÜLÜ MESAJ
9 Temmuz: Öcalan ve tutsak arkadaşlarının yer aldığı videolu mesaj yayınlandı. Abdullah Öcalan, "Varılan aşama, yeni adımlarla pratiğe geçmeyi gerekli kılmaktadır. Silahın değil, siyasetin ve toplumsal barışın gücüne inanıyorum. Ve sizi de bu ilkeyi hayata geçirmeye çağırıyorum" çağrısı yaptı.
9 Temmuz: Zeydan Karalar ve Büyükçekmece Belediye Başkan Vekili Ahmet Şahin görevden uzaklaştırıldı.
10 Temmuz: KCK, Abdullah Öcalan'ın yaptığı çağrıya dair "Önder Apo'nun bizden istediği adımı atma kararlığındayız. Sürecin tek taraflı ve sadece bizim atacağımız adımlarla ilerlemeyeceği bilinmelidir. Sürece doğru yaklaşılmalı ve atılması gereken adımlar atılmalıdır" açıklaması yaptı.
SİLAH İMHA TÖRENİ
11 Temmuz: Barış ve Demokratik Toplum Grubu, Öcalan'ın çağrısı üzerine Silêmaniyê kenti kırsalında bulunan Şikefta Casenê'de silahları imha töreni düzenledi. KCK Yürütme Konseyi Eşbaşkanı Besê Hozat ile Nedim Seven, Tekoşin Ozan ve Tekin Muş grupta yer aldı. Barış ve Demokratik Toplum Grubu, "Bundan sonra özgürlük, demokrasi ve sosyalizm mücadelemizi, demokratik siyaset ve hukuk yöntemiyle yürütmek amacıyla ve demokratik entegrasyon yasalarının çıkarılması temelinde silahlarımızı özgür irademizle imha ediyoruz" açıklaması yaptı.
11 Temmuz: Erdoğan, "Bugün atılan önemli adımın hayırlara vesile olmasını diliyorum. Ülkemizin güvenliği, milletimizin huzuru ve bölgemizde kalıcı barışın tesisi için yürüdüğümüz bu yolda Cenab-ı Allah hedeflerimize ulaşmayı bizlere nasip eylesin" açıklaması yaptı.
12 Temmuz: Erdoğan, Meclis'te komisyon kurulacağını belirterek, "Sürecin yasal ihtiyaçlarını Meclis çatısı altında konuşmaya başlayacağız" dedi. Erdoğan, "Şimdi oturup konuşacağız... Silahlarla değil. Yüz yüze, gönül gönüle konuşacağız. TBMM’de komisyon kurup, sürecin yasal ihtiyaçlarını Meclis çatısı altında konuşmaya başlayacağız" ifadelerini kullandı.
12 Temmuz: Türkiye, Amêdiye kırsalını havan toplarıyla 5 kez bombaladı.
16-18 Temmuz: İmralı Heyeti, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ve siyasi partilerle görüştü.
19 Temmuz: Cemil Bayık, “Eğer silahlı mücadeleyi ortaya çıkaran altyapıyı ortadan kaldırmazsanız, PKK silah bırakır ama yarın başkası silahlanır” dedi.
25 Temmuz: Asrın Hukuk Bürosu avukatları, müvekkilleri Abdullah Öcalan’ın "umut hakkı" için Bakanlar Komitesi’ne bildirimde bulunarak, 11 yılı aşkın süredir Türkiye’nin adım atmaması nedeniyle ihlal prosedürünü başlatmasını istedi.
25 Temmuz: İmralı Heyeti, Abdullah Öcalan ile görüştü. İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde bulunan Veysi Aktaş, 31 yıl 3 ay sonra tahliye edildi.
28 Temmuz: Öcalan, aile görüşü kapsamında vasisi Mazlum Dinç ve yeğeni Ömer Öcalan ile görüştü. Ömer Öcalan, "Sayın Öcalan, barış ve demokratik çözüm konusunda umut ve kararlılığını korumakta ve sürecin sağlıklı bir şekilde ilerleyebilmesi için ‘tüm kesimlerin sürece katılımının hayati bir ihtiyaç’ olduğunun altını çizmektedir" diye kaydetti.
MECLİS'TE KOMİSYON KURULDU
5 Ağustos: Meclis’te kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu ilk toplantısını gerçekleştirdi. Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, “Yeni dönem siyasetin, düşüncenin ve vicdanın daha çok konuşulduğu bir dönem olmak zorundadır. Ancak artık güvenliğin yanı sıra özgürlüğün, eşitliğin ve adaletin imkanlarını ve gücünü daha da yüksek sesle konuşmanın zamanı gelmiştir” dedi.
6 Ağustos: Meclis’te komisyon kurulmasının önemli olduğunu ancak yapacakları ilk görüşmenin Abdullah Öcalan ile olması gerektiğini belirten Mustafa Karasu, “Önder Apo ile tartışmadan, Önder Apo ile konuşmadan bu komisyonun çok işlevsel olması düşünülemez” dedi.
8 Ağustos: HPG, 24 Temmuz ile 7 Ağustos tarihleri arasında Türkiye’nin saldırılarının sürdüğünü açıkladı.
8 Ağustos: Öcalan, Mexmûr Kampı'na gönderdiği mesajda, “Avrupa, Mexmur ve tüm sürgündekiler için şunu düşünüyorum. Tümünün dönüşü kolektif olacak ve coğrafyayı biz belirleyeceğiz. Dönmek istiyorlar mı? Öyle inanıyorum ki yarı yarıya dönmek isteyenler olacaktır. Kolektif dönüşü düşünmeliyiz. Bu temelde Mexmur halkıma selamlarımı iletin” ifadelerini kullandı.
9 Ağustos: Suriye geçiş hükümeti, Suriye Demokratik Güçleri (QSD) ile Paris’te yapılması planlanan görüşmelere katılmayacağını açıkladı.
9 Ağustos: HPG komutanlarından Murat Karayılan, komisyona önemli rol düştüğüne işaret ederek, "Biz meselenin bir tarafıyız ve düşüncelerimizin alınması gerekir. Baş müzakerecimiz Önder Apo'dur, bunun için de Önder Apo'ya başvurmalarını umuyoruz" açıklaması yaptı.
21 Ağustos: Meclis’te kurulan komisyona davet edilen Barış Annesi Nezahat Teke’nin Kürtçe konuşması engellendi.
28-29 Ağustos: İmralı Heyeti, Öcalan ile görüştü. Öcalan'ın "Demokratik toplum, barış ve entegrasyonun, bu sürecin üç kilit kavramı olduğunu" söylediği belirtildi.
31 Ağustos: HPG, 8-31 Ağustos tarihleri arasında birçok saldırı gerçekleştiğini duyurdu.
31 Ağustos: Öcalan, 1 Eylül dolayısıyla gönderdiği mesajında, “Gerçek barış; özgürlüğün, demokrasinin ve toplumsal adaletin yaşamın bütün alanlarında vücut bulmasıyla mümkündür. Bu toplumsal dönüşüm önümüzdeki yeni dönemin temel görevidir” dedi.
BAKANLAR KOMİTESİ KARARI
1 Eylül: Öcalan, Rûdaw Araştırma Merkezi tarafından düzenlenen konferansa mesaj gönderdi. Abdullah Öcalan, Türkiye'deki sürecin başarıya ulaşması halinde Ortadoğu'nun kaderinin değişeceğini belirterek, "Bütün Kürtleri demokratik zeminde buluşmaya ve birlik olmaya çağırıyorum" diye belirtti.
2 Eylül: Bahçeli, "QSD ve YPG'nin Suriye yönetimi ile 10 Mart tarihinde imzaladığı mutabakat zaptına riayet ve gereğini harfiyen yapması, aksi halde Ankara ile Şam’ın ortak iradesiyle askeri müdahalenin kaçınılmaz hale geleceği herkesçe bilinmelidir" açıklaması yaptı.
4 Eylül: Mustafa Karasu, komisyonunun çalışmalarına işaret ederek, “Önder Apo’nun Meclis’te konuşması gerekiyor” diye belirtti.
5 Eylül: MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, Meclis'te kurulan komisyonundan seçilen birkaç kişinin Öcalan ile görüşmesini önerdi.
12 Eylül: Bahçeli, "Barış tek kanatlı bir kuş değildir. Barışı uçurabilmek için ikinci kanadının da olması gerekiyor. Barışın tek kanadı Öcalan tarafından gerçekleştirilmiştir. Şimdi beraberce yaşayabilmenin şartlarının neler olması gerektiği aşamasına gelinmiştir" açıklaması yaptı.
13 Eylül: Murat Karayılan, Kürt Kültür Festivali için gönderdiği videolu mesajda, “Her ihtimale hazır olmalıyız. Ama her şeyden önce Önder Apo’nun Barış ve Demokratik Toplum hamlesini, demokratik sosyalizm yürüyüşünü güçlü bir şekilde ileriye götürmeliyiz” dedi.
15 Eylül: Asrın Hukuk Bürosu avukatlarından İbrahim Bilmez, Raziye Öztürk ve Cengiz Yürekli, 6 yıl sonra ilk kez İmralı'da avukat görüşü gerçekleştirdi.
16 Eylül: Numan Kurtulmuş, "Çalışmaları en kısa zamanda olgunlaştırmak ve bir nihai sonuca ulaştırma komisyonumuzun başlıca görevidir" açıklaması yaptı.
16 Eylül: 2025: Sürece dair adım atması gereken tarafın Kürtler değil devletin olduğunu belirten Duran Kalkan, “Önder Apo'nun siyaset yapmasının önü açılsın, özgür siyaset yapabilir hale gelsin, demokratik siyasi çalışma yürütür hale gelsin, her şey değişir. Çözüm Önder Apo'dan olur” dedi.
17 Eylül: Asrın Hukuk Bürosu, Abdullah Öcalan’ın “ara dönem” yasalarını kapsayacak hukuksal çözümlerin gerektiğine işaret ettiğini belirterek, Abdullah Öcalan’ın “Barış ve demokratik toplum sürecinin kat ettiği merhale itibariyle hukuksal çözüm aşamasına geldiğini belirtmiştir” dediğini aktardı.
18 Eylül: Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, "umut hakkı"nı gündemine aldı. Komite, Türkiye’ye Haziran 2026’ya kadar süre tanıdı. Komite, Barış ve Demokratik Toplum Süreci ile birlikte kurulan Milli Birlik, Dayanışma ve Kardeşlik Komisyonu’na da atıfta bulunarak, düzenleme yapılmasını istedi.
20 Eylül: 32. Musa Anter ve Özgür Basın Şehitleri Gazetecilik Ödülleri törenine mektup gönderen Öcalan, “Şu anda da Barış ve Demokratik Toplumun inşası amacıyla bir süreç yürütüyoruz. Bunun başarısı da özlü ve değerli bir çaba gerektirecek. Başarıya dair inancım ve umudum yüksektir. Sözün hakikatle buluştuğunda çok etkili olduğu; yaratıcı ve yürütücü olduğu unutulmamalıdır. Bu hakikatle değerli basın çalışanlarının bu konuda sorumlu ve katkı sunucu rolünü oynaması tarihi sorumluluk durumundadır” diye kaydetti.
Yarın: Öcalan'ın mesajları
MA / Berivan Altan