Rıza Türmen: Süreç için en büyük engel Türkiye'nin baskıcı rejimi

img
İSTANBUL - Kürt sorununun çözümüne dair yürütülen sürece işaret eden AİHM eski Yargıcı Rıza Türmen, "Bu süreç büyük bir fırsat. Fakat bunların önündeki en büyük engel Türkiye'de uygulanan baskıcı rejimdir" dedi. 
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın 27 Şubat’ta yaptığı "Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı" kapsamında PKK, 12 Mayıs’ta çağrıya uyarak fesih ve silahsızlanma kararı aldığını duyurdu. Bu gelişmeler Kürt sorununun barışçıl ve demokratik yollarla çözüm beklentisini arttırırken, süreç birçok farklı kesim tarafından panel, konferans ve buluşmalarda tartışılmaya devam ediyor. 2 Haziran'da İstanbul'da Barış İçin Toplumsal Girişim tarafından "Barışın Yolunu Açmak" adıyla düzenlediği, kamuoyunun yakından tanıdığı farklı partilerdeki siyasetçiler, aydınlar, sanatçılar, yazarlar katıldı. 
 
Konferansa katılanlardan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) eski Yargıcı Rıza Türmen, süreci Mezopotamya Ajansı'na (MA) değerlendirerek, Abdullah Öcalan'ın çağrısının ardından PKK'nin silahsızlanma kararının Kürt sorununun çözümünde önemli fırsatlar doğurduğunu belirtti. Türmen, "Karşılık atılan adımların ardından Kürt sorununa güvenlikçi pencereden bakmaktan vazgeçildi. Bu çok önemli bir şeydir. Kürt sorununa güvenlikçi pencereden bakmak yerine, çözüm arayan bir pencereden bakmak bu işin başlangıcıdır. Bu kapıdan geçerek ufak bir kapı silah bırakmakla sınırlıdır. Bu kapıyı sonuna kadar açıp sorunun çözümüne yönelen, Kürt sorununu nedenlerini ortadan kaldıran bir başka hareket başlatmak lazım. Bunun toplumsal bir hareket olması lazım. Halkın bunun öznesi olması lazım. Ve bunun bütün toplum tarafından benimsenmesi lazım" ifadelerini kullandı. 
 
'MECLİS KOMİSYONU İKTİDARIN GÜDÜMÜNDE OLAMAMALI'
 
Kürt sorununun sadece devlet ve Kürtler arasında bir mesele olmadığını dile getiren Türmen, "Kürt sorunu bütün toplumun sorunudur. Onun için Kürt sorunu, ancak bütün toplumla beraber bir demokratikleşme çerçevesi içinde çözülür. Örneğin yerel yönetimlerin yetkisi artırılsın denildiğinde bu sadece Kürt yönetimleri için değildir. Bütün Türkiye'de çok merkeziyetçi bir yönetim vardır. Bütün Türkiye'de yerel yönetimlere nefes aldıran bir yönetim gerekir. Ana dilde eğitim denildiğinde sadece Kürtler için değil; Zazalar, Çerkezler ve başkaları için de ana dili kullanma serbest olmalıdır. O açıdan bu süreç büyük bir fırsat. Fakat bunların önündeki en büyük engel Türkiye'de uygulanan baskıcı rejimdir. O açıdan biz bu barış süreciyle bir demokratikleşme birleştirilsin istiyoruz. Kürt sorunu da bu çerçevede çözülsün. Bunun için de bir halk hareketi ve bir toplumsallaşma gerekir. Bu anlamda Meclis’te kurulacak komisyon önemlidir. Bu komisyon iktidarın güdümünde olmaması gerekiyor. Meclis'teki bütün partilerin temsil edildiği, nitelikli çoğunlukla karar alan bir komisyon olmalıdır. Ve bu komisyon çerçevesinde Kürt sorununa ve genel demokratikleşme çerçevesinde bir çözüm alınması lazım. Öcalan'ın 7 maddelik ilk çağrısı da öyleydi" diye konuştu. 
 
'BARIŞ İÇİN SİVİL TOPLUMA İHTİYAÇ VAR'
 
İktidarın muhalefete dönük baskılarından kaynaklı barış sürecinin toplumda inandırıcı olmadığını söyleyen Türmen, "İktidar, bir yandan şiddetsiz bir Türkiye yaratacağını bir yandan da şiddet kullanıyor. Dolayısıyla insanlara süreç inandırıcı gelmiyor ve baskılara karşı rahatsızlık duyuluyor. İktidarı 'Terörsüz Türkiye' söyleminden çıkarıp, demokratik hakların kazanılmasına yönelik bir sürece toplumsal bir zorlamayı nasıl yapabiliriz? Burada barışın toplumsallaşması meselesinin birinci koşulu Kürt sorununa eşit yurttaşlık sorunu olarak bakmak. Ve bütün kimlikler arasında hiyerarşi gözetmemektir. Onun için ulusalcı bakışı ve tamamen güvenlikçi penceresinden bakışı değiştirebilmek lazım. Bunun için sivil toplum örgütlerine ihtiyacımız var. O nedenle Meclis'te kuracak komisyon önemli. Onu, iyi çalıştırmak lazım, ama orada mutlaka ama mutlaka sivil toplum örgütlerinin bulunması lazım. Ve bunun toplumsallaşmasında sivil toplum örgütlerini kullanabilmek lazım. Bu yapılmadığı sürece bu iş hiçbir yere gitmez" şeklinde konuştu. 
 
MA / Melik Çelik 
 

Diğer başlıklar

14:41 ÖHD Marmara raporu: 93 tutsağın tahliyesi engellendi
14:38 Avrupa Konseyi Eylül'de Abdullah Öcalan'ın ‘umut hakkı’nı görüşecek
14:31 ESM toplu iş sözleşmesi taleplerini açıkladı
14:25 Îdir eski Belediye Eşbaşkanı Yaşar Akkuş tahliye edildi
14:24 Aliağa ve Foça'da yangın
13:28 Fuhuşa sürüklenen çocuk anlattı: Silahla zorladılar
13:11 Amed’de 4 genç gözaltına alındı
12:45 Adalet Bakanı Tunç'tan 10. Yargı Paketi açıklaması
12:34 Omerya’da ormanlık alanda yangın
12:07 Af Örgütü: AB-İsrail Ortaklık Anlaşması askıya alınsın
12:03 Eşbaşkanlar: Demokratik toplumun inşasından sorumluyuz
11:57 Artûklû Kadın Bostanı’nda ilk hasat
11:01 Sıddık Güler ATK’ye sevk edildi
11:00 Futbol turnuvasında erkek şiddeti protesto edildi
10:36 ‘21. Yüzyıl Özgürlük İdeolojisi: Demokratik Sosyalizm’ kitabının ikinci baskısı çıktı
10:03 İran 3 Kürt tutsağı idam etti
09:59 ADAMDER yöneticisi: Kürtlerle barışmış Türkiye Ortadoğu’da aktör olur
09:50 Cezaevlerindeki ihlallere karşı ortak mücadele çağrısı
09:37 'Ziggurat anlayışa karşı kadın birliğinin zamanı'
09:30 Gazeteci Geleban: Kürtler birleşirse İran’da demokratik konfederalizm inşa edilebilir
09:29 Ekonomist İlhan Döğüş: Asıl hedef nadir toprak elementleridir
09:27 Licê'nin 21 mahallesinde petrol araması: Yaşam alanımız talan ediliyor
09:26 Yaşamını yitiren hasta tutsağın oğlu: İktidar samimiyse adım atmalı
09:25 Sanatçılar: Barış konuşulurken operasyonların devam etmesi kabul edilemez
09:16 Gabar Dağı'nda ekosistem yok ediliyor
09:13 ‘İktidar hasta tutsakları koz olarak kullanıyor’
09:09 Sivil toplumdan süreç çağrısı: Çözüm adaletle olur
09:06 ‘Eylem Ataş kadınların ve gençliğin mücadelesinde yaşıyor’
09:05 Qaxizman'da kayyım geldi projeler askıya alındı
09:04 Rıza Türmen: Süreç için en büyük engel Türkiye'nin baskıcı rejimi
09:03 Şirnex’te çocuğa yönelik cinsel suç: Bu sadece adli değil politik bir mesele
09:02 Şair Ceketli Çocuk: 20 yıl geçti, elinden gitarı düşmedi
09:00 25 HAZİRAN 2023 GÜNDEMİ
24/06/2025
23:52 Gezici Çocuk Tiyatro Günleri’nde çocuklar doyasıya eğlendi
22:55 DEM Parti, Çerkeslerle buluştu
21:27 Siyasi partiler komisyon önerilerini bir hafta içinde sunacaklar
21:20 Besê Hozat: Biz gerekeni yaptık, Türk devleti adım atmalıdır
21:13 CPT: Türkiye Amêdiyê'deki köyleri 76 kez bombaladı
20:30 ‘Komisyon’ gündemli toplantı sona erdi
20:26 Uyuşturucuya karşı nöbet Koşuyolu’nda sonlandı: Bilinçlendirmek hepimizin görevi
20:19 Sosyalist partilerden Ortadoğu'daki savaşa tepki
19:47 Darıca Belediyesi'nde bir zabıta yaşamına son verdi
19:17 Tüm Bel-Sen’den TİS çağrısı: Tek yol emekçilerin mücadelesi
18:49 Kurtulmuş Meclis'te eski başkanlarla görüştü
18:42 Barışa İhtiyacım Var Kadın İnisiyatifi: Tüm kadınları barışa ses vermeye çağırıyoruz
18:19 Kurtulmuş ve siyasi parti grup başkanvekillerinin ‘komisyon’ gündemli toplantısı başladı
18:12 İzmir'de iki farklı noktada yangın
18:07 KHK’liler: Barışın konuşulduğu bu süreçte işlerimize geri dönmeliyiz
17:41 Pirsûs Katliamı anması davasında 30 kişiye beraat
17:34 Pezeşkiyan: İsrail ateşkesi ihlal etmezse, İran da ihlal etmeyecektir
17:30 DEM Parti ve Adalet Bakanı Tunç görüşmesi sona erdi: Cezaevlerindeki sorunlar konuşuldu
17:24 Katledilen gazeteciler Nazım Daştan ve Cihan Bilgin anısına film çekiliyor
17:16 CHP'li Didim Belediyesi'ne soruşturma: 4 gözaltı
16:50 Cezaevindeki ‘kafes’ uygulamasına keşif talebi reddedildi
16:49 Giyadîn’de taziyeye engel
16:44 Denizli'de tarihi çarşıda yangın çıktı
16:34 31 yıl sonra tahliye edildi: Süreçte üzerimize düşeni yapmaya hazırız
16:29 DEM Parti ve Adalet Bakanı Tunç görüşmesi başladı
16:06 Pervin Buldan, Önder’i andı: Meclis tarihi sorumluluğunu yerine getirmeli
15:39 Ateşkes bilmecesi: İran-İsrail çatışması sürüyor
15:33 Muğla, Balıkesir ve Uşak’ta yangın
15:25 Çukurova Belediyesi işçilerinden eylem
15:11 Meslek ve sivil toplum örgütleri: Zeytinlik teklifi toprak gaspı yasasıdır
15:03 Erdoğan: Süreci başarıya ulaştırmaya kararlıyız
14:57 Özel’den Erdoğan’a ‘iç cephe’ yanıtı: Önce demokrasi
14:55 Kamu emekçilerinden eylem: Toplu sözleşme hakkımız
14:52 Wan'da kadınlardan İmralı başvurusu
14:36 Amed’de iş kazası
14:22 Yargıtay kararı bozdu, müebbet hapis cezası verildi
14:18 İHD ve TİHV: İşkence Türkiye’de hâlâ sistematik bir uygulama
14:12 PJAK Eşbaşkanı: Her türlü olasılığa karşı hazırlıklıyız
13:34 Fenalaşan hasta tutsak hastaneye kaldırıldı
13:33 Dêrik’teki yangında bir kişi hayatını kaybetti
12:55 Ekonomiye güven son 10 ayın en düşük seviyesinde
12:54 Peyas Belediye Eşbaşkanı Dündar beraat etti
12:44 Tülay Hatimoğulları’ndan çağrı: Meclis kapanmasın, sorunların çözümü için çalışsın
12:41 Gazeteci Ren beraat etti
12:38 Gazeteci Uçar ve Aksu'nun duruşma tarihleri netleşti
12:24 AYM’den ‘Savaş bir halk sağlığı sorunudur’ açıklamasına dair karar
12:10 Tahliyesi ertelenen Arkaş için açıklama: Keyfi kurul kararlarıyla süreç yönetilebilir mi?
11:58 KRT'deki eylem kazanımla sonuçlandı
11:56 Sûr Belediyesi, Kadın Meclisi'nin kuruluşunu ilan etti
11:55 AKP'li vekilin madenine karşı Ankara'dalar: Dereler zehir akıyor
11:44 Bahçeli: Gün birleşme dayanışma günüdür
11:42 İsrail, Tahran'ı vuracağını duyurdu
11:41 Akademisyen Gülçin Özge Tan: Kadınlar tüm süreçlerin karar alma pozisyonunda yer almalı
11:23 DEM Parti ile Adalet Bakanı görüşmesi saat 16.30’da
11:17 Tahliyeyi erteleyen kurul itirazı beklemeden kararı infaz hakimliğine onaylattı
10:44 ‘Demokratik dönüşüm hukuki zeminde kendini var edebilir’
10:43 İşçilerden özlük hakları için eylem
10:26 Amed Film Festivali hazırlıkları sürüyor
10:00 İstinaftan 'mülakat' için emsal karar
09:56 Eren Keskin: Tüm kimliklerin kendini ifade ettiği Anayasa yapılmalı
09:48 İsrail de ateşkesi kabul etti
09:46 Barış Akademisyeni Bayraktar: Ezberleri sorguladığımız sürece ihtiyaç var
09:43 Tutsaklara psikolojik şiddet uygulanıyor
09:40 Eymir ve Mogan gölleri su havzasına maden tehdidi
09:38 Soyer: Sürecin başarısı barışın toplumsallaşmasından geçer
Hikmet Çetin: Elimi taşın altına koymaya hazırım
09:27 Bakırhan: Sözle süreç ilerlemez, sözleşmesi olmalı
09:04 10 Ekim katliamında eşini yitirdi: Onurlu barış için yüzleşme şart
09:02 Amed ve Mûş sınırında bir mahalle: Sorunları hangi belediye çözecek?
09:02 Mülkiye Birtane: Kadınlar ulusal birliğin diplomasisini yürütecek
09:01 Qazî Mihemed’in anısına müze ve kültür evi açılacak
09:01 Cezasızlık politikaları kadın cinayetlerini artırıyor
09:00 24 HAZİRAN 2025 GÜNDEMİ
08:48 Gülen Cemaati’ne operasyon: Çok sayıda kişi gözaltına alındı
08:29 Amed'te çocuklar için kültürel etkinlikler
08:27 Adana’da 4,5 büyüklüğünde deprem
08:15 İran Press TV: Ateşkes başladı
08:13 Amed sokaklarında ‘Öcalan’a özgürlük’ talebi
00:22 Çewlîg'de 3.8 büyüklüğünde deprem
23/06/2025
23:30 Trump: Saldırıyı önceden haber verdikleri için İran'a teşekkür ederim
22:57 'Demokratik Toplum Buluşması'nda süreç tartışması
22:43 Hamaney’den ABD saldırısı sonrası ilk açıklama
22:23 Ortadoğu'da hava sahaları bir bir kapanıyor
21:24 THY'nin Ortadoğu seferleri iptal
20:58 Yerine kayyım atanan eşbaşkandan Avrupa heyetine eleştiri
20:36 BM'den İran'ın saldırısına ilk tepki
20:29 Katar'dan açıklama: Egemenlik ihlali
20:19 İran'dan Katar ve Irak'taki ABD üslerine füze saldırısı
20:11 İstanbul Barosu önünde tutuklanan avukata destek açıklaması
20:04 'Zehire değil, emeğe sarıl' nöbeti
19:45 Katar hava sahasını kapattı
19:39 DEM Parti yarın Adalet Bakanı ile görüşecek
19:17 Ekolojistler ayakta: 'Kıyım' yasasını geri çekin
18:48 Aydın'da tarım alanlarında yangın
18:14 Hezex'te uyuşturucuya karşı yürüyüş
17:15 FİSA: Devletin ihmali sonucu 312 çocuk yaşamını yitirdi
17:07 Mereto'da keşfedilen kilise ziyareti dönüşünde kaza: 5 ölü
16:40 Gülizar Yıldız'ın taziyesine kitlesel ziyaret
16:22 ‘Çatışma ve çözüm süreçlerinde çocuk’ konferansı düzenlenecek
16:06 AKP’li vekilin madeninde kaçak atık havuz inşasına köylülerden tepki
15:48 SES: Demokratik zeminde grevli bir toplu sözleşme istiyoruz
15:42 Savunmaya baskıyı protesto eden avukatların yürüyüşüne engel
14:46 Gülizar Yıldız’ın katledilmesine ilişkin açıklama
14:34 Egîdê Cimo Müzik Okulu ilk mezunlarını verdi
14:23 PJAK’tan Azeri halkına mesaj: Bizden yana hiçbir tehdit yok
14:14 ‘Çocuğa cinsel istismar’ davasında tutuklama talebine ret
14:09 Madımak anmasına katılım çağrısı
14:09 Rapor: Bolu Cezaevi cezalandırma kampına dönüştü
13:32 DEM Parti: Partiler komisyon için yarın Meclis’te bir araya gelecek
13:26 MSD Şam’da kiliseye yapılan saldırıyı kınadı
13:17 Cumartesi Annesi Emine Ocak yoğun bakımda
13:16 İzmir ve Manisa'da orman yangınları
13:10 Gülizar Yıldız’ı katleden fail tutuklandı
12:43 İsrail Evin Cezaevi’ni bombaladı
11:19 Avrupa Yerel Yönetimler Kongresi Başkanı'ndan DEM Parti'ye ziyaret
11:15 Gazeteci Rabia Önver'in soruşturmasında takipsizlik
11:05 ‘Hafıza ve Adalet’ buluşmasının sonuç bildirgesi: Devlet adım atmalı
10:57 Kürt Kadın Birliği'nde 'kadın ittifakı sekretaryası' oluşturuldu